Hoe appelschurft te identificeren, behandelen en voorkomen
Appelschurft is een veel voorkomende schimmelziekte die de bladeren en vruchten aantast tot het punt waarop de boom zijn bladeren verliest, en de appels zijn zo beschadigd dat ze niet meer geschikt zijn om te eten.
De schimmel gedijt goed in gebieden met veel regen en een hoge luchtvochtigheid, en tijdens een warme, natte lente. Omdat er geen behandeling is voor geïnfecteerde bomen, zijn vroege identificatie en preventie cruciaal voor de bestrijding ervan.
Hoe appelschurft te identificeren
Bomen kunnen tijdens het groeiseizoen op elk moment besmet raken met appelschurft. Afhankelijk van wanneer een boom is geïnfecteerd, zijn de symptomen anders.
De eerste tekenen van appelschurft komen voor aan de onderkant van het blad: doffe, olijfgroene ronde vlekken, vaak langs de bladnerven en op de bladeren die het dichtst bij de knoppen zitten. Deze vlekken groeien geleidelijk uit tot bruine of zwarte grote cirkels met een fluweelachtig oppervlak van maximaal een centimeter breed.
Naarmate de ziekte voortschrijdt, kunnen de bladeren ook verkleind of verdraaid worden en vervolgens geel worden voordat ze halverwege de zomer vroegtijdig vallen.
De eerste tekenen van de schimmel op de vrucht zijn olijfgroene vlekken die geleidelijk veranderen in bruine of zwarte laesies met een ruw, wratachtig of kurkachtig oppervlak en barsten in de vrucht. De onrijpe vrucht kan ook vallen.
Infecties laat in het seizoen leiden tot zwarte vlekken op de appels. Als de infectie vlak voor de oogst plaatsvindt, zullen deze symptomen pas zichtbaar worden als de appels worden bewaard, vandaar de term "bewaarschurft".
Oorzaken van appelschurft
De schimmel die appelschurft veroorzaakt (Venturia inaequalis) overwintert in zieke bladeren op de grond. In het voorjaar produceert de schimmel in de bladeren sporen en geeft deze weer af aan de lucht. De sporen worden vervolgens door wind, regen of irrigatie naar de groeipunten, bladeren, bloemen of het ontwikkelen van fruit op dezelfde boom of van nabijgelegen bomen gedragen.
Wanneer de sporen op een nat oppervlak terechtkomen en de temperatuur ongeveer 70 graden F is, zullen ze ontkiemen en een nieuwe, secundaire infectie veroorzaken. De sporen hebben hiervoor echter enkele uren vocht nodig.
Een secundaire infectie genereert binnen negen tot 17 dagen nieuwe sporen en deze ziektecyclus kan zich tijdens het groeiseizoen bij warm, nat weer vele malen herhalen.
Schade door appelschurft
Bomen die besmet zijn met appelschurft zijn onooglijk, maar de schade reikt verder. Als een boom zijn bladeren voortijdig verliest, en als dat meerdere jaren achter elkaar gebeurt, zal de boom zwakker worden - de groei zal worden beïnvloed, hij zal minder bloeien, hij zal vatbaarder zijn voor winterletsel en vatbaarder voor andere ziekten en ongedierte.
De appels van een geïnfecteerde boom kunnen zo onaantrekkelijk en vervormd worden dat je ze hoogstens alleen voor appelcider kunt gebruiken, of dat ze helemaal niet geschikt zijn om te eten.
Aangetaste planten
Appelschurft infecteert niet alleen crabapples en appels (Malus spp.), Maar ook lijsterbes (Sorbus), peren (Pyrus communis) en cotoneaster (Cotoneaster).
Niet alle appelschurftschimmels zijn echter hetzelfde. Er zijn verschillende gastheerspecifieke soorten. De soort appelschurft die appels en crabapples aantast, is dezelfde, wat ook betekent dat een geïnfecteerde crabapple-boom de ziekte kan verspreiden naar een nabijgelegen appelboom en vice versa. De soort die lijsterbes aantast, heeft daarentegen geen invloed op appels of crabapples.
Niet alle appelrassen zijn even vatbaar voor de schimmel en er zijn talloze ziekteresistente appelrassen gekweekt.
Hoe appelschurft te voorkomen
Je kunt het beste appelschurft voorkomen door een van de ziekteresistente rassen te kiezen. Hun weerstand varieert meestal van matig resistent tot zeer resistent.
Als je je zinnen hebt gezet op een variëteit die vatbaar is voor appelschurft, plant dan een dwerg- of semi-dwergboom, waardoor je een preventief fungicide op de hele boom kunt aanbrengen (meer hierover hieronder).
Een goede hygiëne is essentieel om de verspreiding van de schimmel te voorkomen. Verwijder gevallen bladeren grondig, niet alleen in de herfst, maar ook tijdens het groeiseizoen. Als er appelschurft aanwezig is, gooi die bladeren dan niet in de compost, maar gooi ze in de vuilnisbak.
Snoeien is een andere belangrijke maatregel om appelschurft te bestrijden. Bij een boom met een open bladerdak waar de bladeren snel kunnen drogen na een lentebui, zullen de sporen minder snel ontkiemen.
Een geïnfecteerde boom besproeien met een fungicide is alleen een optie als de boom drie of meer opeenvolgende jaren de meeste bladeren heeft verloren.
Behandeling met fungiciden voor appelschurft
Fungiciden tegen appelschurft kunnen alleen gezonde bomen beschermen tegen besmetting, ze verwijderen de schimmel op een besmette boom niet. Als de boom tijdens het groeiseizoen symptomen van de ziekte vertoont, heeft het sproeien van een fungicide geen effect. Het enige dat een fungicide doet, is een beschermende laag aanmaken zodat de sporen die op de bladeren of vruchten terechtkomen niet actief kunnen worden, waardoor de ziektecyclus op de boom wordt doorbroken.
Pas niet klakkeloos een fungicide toe als preventieve maatregel op al uw appel- of crabapple-bomen, maar bespuit alleen een boom die is geïnfecteerd door de schimmel. Nogmaals, de vuistregel is als de boom drie opeenvolgende jaren zijn bladeren voortijdig heeft verloren.
Timing is de sleutel. Spray wanneer de knopgroei begint en herhaal met de frequentie en intervallen die op het fungicidenetiket staan vermeld. Wanneer en hoe vaak een fungicide moet worden aangebracht, hangt ook af van de weersomstandigheden en de ernst van de infectie. Inspecteer, voordat u opnieuw gaat spuiten, de bladeren altijd grondig op symptomen om te beslissen of een volgende toepassing van het fungicide inderdaad nodig is.
Er zijn verschillende soorten fungiciden voor het eten van appels en crabapples, dus zorg ervoor dat het fungicide geschikt is voor het eten van appels. Fungiciden die voor huiseigenaren beschikbaar zijn, zijn producten met captan, kalkzwavel en stuifbare bevochtigbare zwavel als actieve ingrediënten.
