De opkomst en ondergang van asbest gordelroos

Vervaardigd uit een mix van asbestvezels en hydraulisch cement, waren asbestcement dakshingles stijf, duurzaam en vuurvast. Ze zouden niet kromtrekken of rotten en waren bestand tegen schade veroorzaakt door insecten. Decennialang werden asbest dakshingles beschouwd als een onschatbare hulpbron die een superieur, goedkoop alternatief biedt voor traditionele dakbedekkingen.

Geschiedenis

De geschiedenis van asbestgrind begint met uitvinder en ondernemer Ludwig Hatschek die op 9 oktober 1856 in Tsjechië werd geboren. Ludwig kocht in 1893 een fabriek voor asbestproducten in Opper-Oostenrijk. In 1900 slaagde hij erin asbestcement te bedenken en in de fabriek te produceren.. In 1901 patenteerde hij zijn uitvinding van vezelcement en noemde het "Eternit" op basis van de Latijnse term "aetemitas", wat "eeuwigdurend" betekent. Hatschek patenteerde het proces van het maken van asbest gordelroos in Europa, en het patent werd in 1907 opnieuw uitgegeven in Europa. Ludwig stierf in 1914 en liet zijn familie achter om de productie voort te zetten onder de bedrijfsnaam, Eternit.

In 1904 liepen twee productielijnen met een assortiment dakleien, honingraatleien en gevelbekleding. Ze veroverden de markten en tegen 1911 draaide de productie op volle toeren en werden producten geëxporteerd naar Afrika, Azië en Zuid-Europa.

Populariteit

Gordelroos gemaakt van leisteen of klei waren het populairst aan het begin van de twintigste eeuw. Asbest dakshingles kwamen op het toneel en waren meteen aantrekkelijk omdat ze veel lichter en goedkoper waren. Ze werden snel in heel Europa gebruikt en waren later in Europa even populair.

Asbest gordelroos werd gewaardeerd omdat ze brandveilig waren, vooral onder degenen die leefden in gemeenschappen rond de eeuwwisseling waar branduitbreiding een algemeen probleem was. Hoewel asbest gordelroos niet in staat was om het uithoudingsvermogen van leisteen te evenaren, werd verwacht dat ze minimaal 30 jaar meegaan, waardoor hun wenselijkheid werd vergroot. Ze werden ook gewaardeerd omdat ze licht waren, waardoor de kosten voor verzending en installatie aanzienlijk werden verlaagd.

Het gebruik van asbestcement dakshingles groeide gestaag in Europa. In het begin van de jaren twintig boden de Europese fabrikanten van dakbedekkingsmaterialen, Johns-Mansville, Carey, Eternit en Century allemaal ten minste één dakspaan van asbestcement aan hun klanten aan. Toen eenmaal werd ontdekt dat gekleurde pigmenten konden worden gemengd om een kleurkeuze te creëren, explodeerde de aantrekkingskracht van het product.

Gezondheids risico's

Toen asbestcement werd uitgevonden, was het al bekend dat asbestvezels longziekten konden veroorzaken en men gelooft dat de Eternit-bedrijven mogelijk op de hoogte waren van de mogelijke gevaren voor de gezondheid van asbestcement. Aanvankelijk was de bezorgdheid gericht op de grote hoeveelheid stof in asbestfabrieken, en deze fabrieken probeerden de ventilatie te verbeteren als remedie. Het Amerikaanse Bureau of Labor Statistics meldde dat veel grote Europese en Canadese levensverzekeringsmaatschappijen al in 1918 weigerden polissen te verkopen aan asbestwerkers vanwege de hoge statistieken van vroegtijdige sterfgevallen. In 1929 had het bedrijf Johns-Manville de eerste claim van longziekte door asbest. Wetten werden gevormd door de asbestindustrie-verordeningen in 1931. De Europese landen sloegen als eerste aan,de gevaren herkennen als een beroepsziekte. Werknemers die ooit in asbestfabrieken hadden gewerkt en doorgingen naar andere beroepen, begonnen compensatie te innen voor de schade die door blootstelling was veroorzaakt.

In de jaren dertig en veertig van de vorige eeuw werden er nog steeds artikelen gepubliceerd over asbestose - een chronische inflammatoire medische aandoening die het weefsel in de longen aantast dat wordt veroorzaakt door het inademen van asbestvezels - en het aantal slachtoffers. Zelfs meldingen over ziekte van mensen die niet bij de asbestverwerking betrokken waren, maar buiten de werkplek stof hadden ingeademd, kwamen naar boven. Er werden verbanden gelegd tussen asbest en longkanker en mesothelioom, een kanker van het longvlies. Toch was de belangstelling voor deze duidelijke verbanden klein.

Verval en uitfasering

Het gebruik van asbest op het Europese continent begon tussen 1940 en 1945 af te nemen. Er kwamen nog steeds berichten uit het Verenigd Koninkrijk en Europa met consistent bewijs van asbestgevaren. Het gebruik van asbest in Europa ging door, terwijl de asbestisolatie-industrie in opkomst was. Er vielen meer slachtoffers en er werden aanvullende maatregelen genomen om de concentratie van vrij zwevende vezels te beperken. Toch verzette de industrie zich omdat ze zich zorgen maakten over de kosten die verbonden waren aan het waarborgen van de bescherming van hun werknemers.

De schadelijke effecten van asbest begonnen te worden erkend en de introductie van op asfalt gebaseerde dakbedekkingsproducten begon eind jaren vijftig te domineren. Ten slotte werd asbest in 1989 illegaal toen de Environmental Protection Agency (EPA) een asbestverbod en een geleidelijke afschaffing uitvaardigde. Dit kwam op de hielen van het verbod dat in 1985 in het Verenigd Koninkrijk begon.

Veel gebouwen hebben nog steeds asbest gordelroos op hun daken en als ze in goede staat en met rust gelaten, de meeste tijden zijn geen ernstig probleem.