Uien kweken in een eigen tuin

De meeste mensen kennen uien (allium cepa), de eetbare bol uit de alliumfamilie. Hun sterke smaak maakt ze tot een favoriet van chef-koks in verschillende keukens. Het vergt wat geduld om ze in je eigen tuin te kweken, maar je wordt beloond met uien die beter smaken en ruiken dan degene die je bij de supermarkt koopt.

Hoe uien groeien

Vroeg in het seizoen laten uien buisvormige, holle bladeren groeien voordat ze bollen gaan vormen. De meeste uien zijn tweejarig, dus u zult zelden een uienbloem zien. Multiplier-uien of Egyptische wandelende uien zijn een meerjarige variëteit die een bloemsteel omhoog stuurt met een klomp kleine bolletjes of bulbillen erop. Als het blad te zwaar wordt om op te staan, valt het om. De bulbillen schieten wortel, vormen nieuwe planten en geven de overblijvende ui de beschrijving van wandelen.

Uien zijn eigenlijk biënnales, maar ze halen het nooit tot hun tweede jaar, tenzij je van plan bent zaad te sparen. Ze worden gekweekt als eenjarige planten.

Zowel de grootte als de vorm van uien variëren per soort en groeiseizoen. Uitbollende uien worden sterk beïnvloed door de daglengte, zoals hieronder beschreven. De bolmaat is gerelateerd aan de grootte en het aantal bladeren. Elk blad vertaalt zich naar een ring van ui. Grotere bladeren maken grotere ringen.

Dus als u het juiste type ui kiest voor uw daglengte, heeft u de tijd voor het vormen van de uientoppen voordat de uienbol begint te ontwikkelen: meer bladeren, meer bol.

Uien hebben een plekje in de volle zon nodig om zich goed te ontwikkelen.

Uien oogsten

De tijd die de bollen nodig hebben om te rijpen, is afhankelijk van het ras en of ze uit zaad zijn gestart. Uien kunt u in elk stadium oogsten. De planten die je uit een rij verdunt, kun je als groene uien gebruiken.

Echter, uibollen zijn klaar wanneer ongeveer de helft van de toppen boven zijn gevallen en skins de bollen hebben een papierachtige gevoel. Bollen die in de grond mogen blijven totdat 50 procent of meer van de groene toppen is omgevallen, blijven langer bewaard.

Zodra u ziet dat de helft van de toppen naar beneden is, trekt u de resterende bladeren heel voorzichtig naar beneden, zonder ze van de bol af te breken. Laat de bollen vervolgens een paar dagen in de grond zitten en hard ze uit voordat u ze optilt. U zult meer geluk hebben bij het graven van de uienbollen dan bij het trekken. Je hoeft niet diep te gaan, net genoeg om de resterende wortels los te maken.

Schud en borstel eventuele losse grond af en laat de bollen uitharden op een warme, droge plaats met een goede luchtcirculatie. Laat de bladeren zitten. U kunt op elk moment verse uien gebruiken.

Voor het bewaren van uien, wacht tot de uienschil aan de buitenkant droog is en de hals -waar de bladeren de bollen raken- begint te verschrompelen. Dan kun je ze op een koele, droge plek bewaren, zoals je kelder. Uien zijn langer houdbaar bij koele temperaturen (onder de 40 graden), maar mogen niet bevriezen.

Bewaar uien in netten of door de bovenkanten aan elkaar te vlechten en op te hangen. Zorg ervoor dat ze niet op elkaar worden gestapeld en geen lucht krijgen.

Voorgestelde rassen

Als u transplantaties of sets koopt, vindt u in elke goede kwekerij soorten die geschikt zijn voor uw omgeving, hoewel ze soms alleen als geel of rood worden aangeduid.

Uien worden ingedeeld op daglengte: hoeveel daglicht is er als uien geen toppen of nieuwe groene bladeren meer vormen en bollen gaan maken.

Korte-daguien beginnen bollen te vormen wanneer de daglengte 10 tot 12 uur is. Deze variëteiten doen het over het algemeen beter in het zuiden en westen van de VS:

• Granex: Grote, bolvormige, zoete uien, ook wel de Vidalia-ui genoemd. Vroege producer.
• Texas grano 1015y: Een verbeterde soort van 'Yellow Grano' met resistentie tegen ziektes en goed bewaarvermogen.
• Cipollini: platte, donutvormige uien. Bewaar tot 5 maanden.

Lange-daguien beginnen bollen te vormen wanneer de daglengte 14 tot 16 uur is. Ze doen het meestal beter in noordelijke staten.

• Italiaanse rode torpedo: Heirloom-ui. Roodachtig paars met een langwerpige vorm. Het kan ook worden gekweekt als een korte dagui.
• Koperwiek: Rode kleur houdt goed stand. Mooie stevige lamp. Uien van het late seizoen, dus het beste van transplantaties.
• Witte of gele zoete Spaanse en andere Spaanse soorten: variëteiten voor het lange seizoen. Inclusief 'Walla Walla' en de eerdere Olympic (F1).

Kweektips

Kies een plek met minimaal zes uur direct zonlicht.

Uien kunnen op drie manieren worden gestart: door sets (kleine bolletjes), transplantatie en direct zaaien. Hoewel het planten van plantuien de meest populaire manier is om ze te kweken, zul je betere resultaten behalen door zaailingen te verplanten die je van tevoren binnenshuis begint.

Uien starten uit sets

Uiensets moeten ongeveer zo groot zijn als een knikker. Grotere sets passen niet altijd goed en kunnen vastschroeven of splitsen. Koop om vergelijkbare redenen geen sets die al zijn ontkiemd. En zoals bij alle bollen, moeten plantuien stevig en gezond zijn.

Sets kunnen vroeg in het seizoen worden geplant, vóór de laatste vorst, maar nadat de grond een beetje is opgedroogd en opgewarmd. Plant plantuien met de puntige uiteinden en bedek ze met ongeveer 5 centimeter aarde. Afhankelijk van de volwassen grootte van uw ui-variëteit, moet u ongeveer 3 tot 10 centimeter uit elkaar plaatsen.

Transplantatietips

Transplantaties resulteren over het algemeen in grotere uien dan sets. U kunt transplantaties kopen of binnenshuis met zaad beginnen. Start uienzaad ongeveer 12 weken voor uw transplantatiedatum. U kunt tijdens de transplantatie dik en dun planten. Houd de grond vochtig. Als de toppen groeien, houdt u ze bij tot ongeveer 10 centimeter.

Transplantaten of uienzaailingen moeten worden afgehard voordat ze buiten worden geplant. Wacht tot alle gevaar voor vorst voorbij is voordat u gaat planten.

Begraaf transplantaties niet te diep. Plant ze precies op het oppervlak van de grond, ongeveer 10 centimeter uit elkaar. Houd uien het hele seizoen goed bewaterd. De bollen hebben regelmatig water nodig om op te zwellen. Uitgeplantte uien zijn het type dat u uit de grond ziet komen.

Directe zaai- uien hebben een langer seizoen nodig, dus warmere klimaten zullen meer geluk hebben. Om zaad te richten, volgt u de bovenstaande aanwijzingen voor het zaaien van transplantaties.

Ongedierte en problemen

• Rot: In vochtige bodems kunt u nek- of stengelrot of bolrot tegenkomen. Voorkom bij een goede bodemdrainage en luchtcirculatie.
• Splitsing: Bollen splijten of verdubbelen als de grond droog blijft terwijl de bollen zich vormen.
• Tripsen: kleine geelbruine vliegende insecten die zich voeden met bladeren en kunnen draaien en krullen. Herhaalde aanvallen zorgen ervoor dat de plant stopt met groeien, zodat bollen niet rijpen. Plant resistente rassen en plant niet in de buurt van graangewassen. Neem en insectendodende zepen zorgen voor tijdelijke bestrijding.
• Uienwortelmaden: Eieren worden bij de basis van uienplanten gelegd. De larven komen uit en graven zich in de stengels, voeden zich met de planten onder de grond en doden uiteindelijk de planten. Draai planten jaarlijks om besmetting te voorkomen. Door nieuwe zaailingen te bedekken, wordt voorkomen dat er eieren worden gelegd. Diatomeeënaarde is ook effectief.