Vogelzintuigen en hoe ze die gebruiken

Hoe goed zien vogels? Hoe horen vogels? Kunnen vogels ruiken? Kunnen hun veren aanraken? Proeven ze verschillende dingen? Vogels zijn afhankelijk van hun vijf zintuigen om te overleven, en de zintuigen van de vogels hebben zich aangepast om vogels de voorsprong te geven die ze nodig hebben om te gedijen.

De zintuigen van vogels begrijpen

Vogels hebben dezelfde vijf zintuigen die mensen zien, horen, voelen, proeven en ruiken, maar ze zijn allemaal gespecialiseerd om vogels te helpen overleven. Hoewel de scherpte en het nut van de exacte zintuigen van een vogel afhangen van de soort, hebben alle zintuigen van een vogel bepaalde kenmerken gemeen.

Vogel zicht

Het gezichtsvermogen is het meest kritische zintuig van een vogel en het zintuig waarop hij het meest vertrouwt om te vluchten, roofdieren te ontwijken en voedsel te vinden. Vogels hebben een dikker netvlies dan mensen, en hun ogen zijn groter in verhouding tot hun kop. Ze hebben veel dichtere staafjes en kegeltjes, de "ziende" cellen, verpakt op het netvlies, waardoor ze een superieur zicht hebben in zowel zwart-wit als in kleur. Het kleurbereik dat vogels zien is niet veel groter dan bij mensen, maar sommige soorten, zoals kolibries, kunnen ultraviolette kleuren zien.

Waar het gezichtsvermogen van vogels echt uitblinkt, is de perceptie van beweging en detail. Vogels kunnen kleine bewegingen of kleine details 2-3 keer beter zien dan mensen, waardoor ze gemakkelijker voedsel kunnen vinden of de heimelijke nadering van een roofdier kunnen zien. Bij veel vogels zijn de ogen verder uit elkaar op het hoofd geplaatst, waardoor ze een breder gezichtsveld hebben dan mensen. Vogels met ogen aan de zijkanten van hun hoofd, zoals de meeste zangvogels, kunnen bijna direct achter zichzelf kijken, wat handig kan zijn om roofdieren op te sporen en aanvallen te ontwijken.

Omdat hun zicht zo kritisch is, hebben vogels een innerlijk nictiterend membraan dat hun ogen helpt beschermen en regelmatig reinigt. Tijdens een gevecht spreiden vogels vaak hun vleugels om hun ogen te beschermen, en als ze aanvallen, weten ze instinctief voor de ogen van hun tegenstander te gaan.

Hoorzitting van vogels

Horen is het op een na belangrijkste zintuig van vogels, en hun oren zijn trechtervormig om het geluid te focussen. De oren bevinden zich iets achter en onder de ogen, en bij de meeste vogels zijn ze bedekt met zachte veren, auriculairs genoemd, ter bescherming. Bij kale vogels zijn de oren echter vaak te zien als kleine gaatjes aan de zijkanten van de kop. De vorm van de kop van een vogel kan ook van invloed zijn op het gehoor, zoals bij uilen, wiens gezichtsschijven het geluid naar hun oren helpen richten. De verwarrend genoemde oorbosjes van veel uilen en andere vogels hebben echter niets met gehoor te maken.

Vogels horen een kleiner frequentiebereik dan mensen, maar ze hebben veel meer acute geluidsherkenningsvaardigheden. Vogels zijn bijzonder gevoelig voor veranderingen in toonhoogte, toon en ritme en gebruiken die variaties om andere individuele vogels te herkennen, zelfs in een lawaaierige kudde. Vogels gebruiken ook verschillende geluiden, liedjes en oproepen in verschillende situaties. Het herkennen van de verschillende geluiden is essentieel om te bepalen of een oproep een waarschuwing is voor een roofdier, reclame maakt voor een territoriumclaim of een aanbod om voedsel te delen. Veel vogelaars bestuderen die oproepen en vogelen op het gehoor kan niet alleen nuttig zijn om vogels te identificeren, maar ook om hun gedrag te begrijpen.

Sommige vogels, met name olievogels, gebruiken ook echolocatie, net als vleermuizen. Deze vogels leven in grotten en gebruiken hun snelle tjilpen en klikken om door donkere grotten te navigeren waar zelfs een gevoelig zicht misschien niet nuttig genoeg is om hun weg te vinden.

Vogelaanraking

Vogels gebruiken aanraking niet zo vaak als mensen, maar het is nog steeds een essentieel zintuig, vooral voor vluchten. Vogels zijn ongelooflijk gevoelig voor veranderingen in luchttemperatuur, druk en windsnelheid, en die veranderingen worden via de veren overgebracht naar uitgebreide zenuwen in de huid. Sommige vogels hebben speciale veren, rictale borstelharen genaamd, rond de snavel die ook een functie kunnen dienen voor aanraking wanneer ze zich voeden met insecten of in het hout trommelen, wat zorgt voor extra gevoeligheid rond de snavel en het gezicht. Wederzijds gladstrijken is een belangrijk onderdeel van verkering voor veel vogelsoorten, en het kan ook te maken hebben met tastzin, aangezien de vogels elkaars veren manipuleren. Geen enkele veren hebben echter zenuwuiteinden, maar ze brengen wel aanraking over op zenuwen in de huid.

Vogels hebben minder zenuwen in hun benen en voeten, waardoor ze minder gevoelig zijn voor extreme kou en zonder problemen op ijzige of hete oppervlakken kunnen zitten of staan. Sommige vogels hebben extreem gevoelige aanraakreceptoren in hun snavel, waardoor ze gemakkelijk kunnen voeden wanneer ze door modder, water of andere materialen tasten. Dit is vooral prominent aanwezig bij kustvogels en waadvogels met lange, gespecialiseerde rekeningen.

Vogelsmaak

Vogels hebben wel smaak, maar het is niet goed verfijnd. Afhankelijk van de soort kunnen vogels minder dan 50 of tot ongeveer 500 smaakpapillen hebben, terwijl mensen 9000-10000 smaakpapillen hebben. Vogels kunnen zoete, zure en bittere smaken proeven, en ze leren welke van die smaken de meest geschikte en voedzame voedselbronnen zijn. De gevoeligheid voor verschillende smaken verschilt per soort, maar de meeste vogels gebruiken andere zintuigen, namelijk zicht en gehoor, het meest prominent om het beste voedsel te vinden.

Vanwege hun ongeraffineerde smaak, vertrouwen vogels vaak op andere factoren wanneer ze een voorkeur hebben voor bepaald voedsel. Een vogel kan het ene voedsel boven het andere kiezen, niet vanwege zijn smaak, maar omdat het gemakkelijker te verkrijgen is, er minder concurrentie is, zijn rekeningen beter toegerust zijn om het te eten, of omdat het een betere voeding heeft voor zijn voedingsbehoeften.

Vogelgeur

Het reukvermogen is voor de meeste vogels het minst ontwikkelde zintuig. De meeste vogelsoorten hebben zeer kleine reukcentra in hun hersenen, en ze gebruiken de geur niet uitgebreid. Dit ontkracht de mythe dat nestelende vogels een jongeling zullen afwijzen die door mensen is behandeld: zangvogels kunnen de menselijke geur niet detecteren.

Er zijn echter enkele vogelsoorten die een veel beter ontwikkelde reukzin hebben. Gieren, kiwi's, honinggeleiders, albatrossen, stormvogels en pijlstormvogels gebruiken allemaal hun scherpe reukvermogen om voedselbronnen te lokaliseren. Deze vogels ruiken vaak voedsel van grote afstanden, zelfs als de geur misschien niet waarneembaar is voor mensen.

Waarom zintuigen van vogels ertoe doen

Door de zintuigen van vogels te begrijpen, kunnen vogelaars leren over het gedrag van vogels en hoe ze het meeste uit hun vogels kunnen halen in het veld en in de achtertuin.

• Omdat vogels zo goed zien, is het belangrijk om geschikte kleding te dragen om te gaan vogels kijken, inclusief neutrale kleuren. Het toevoegen van de juiste kleuren aan een achtertuin kan ook helpen vogels aan te trekken door hun scherpe gezichtsvermogen te activeren.
• Vanwege het uitzonderlijke gehoor van vogels kan stil pishing nuttig zijn om vogels te vinden en hun aandacht te trekken. Harde, plotselinge geluiden kunnen vogels echter gemakkelijk wegjagen. Beltonen van mobiele telefoons, blaffende honden en luide spelletjes moeten allemaal worden geminimaliseerd rond vogelgebieden.
• Raak nooit een wilde vogel aan, aangezien een harde hand hun aanraakreceptoren kan beschadigen en hun vlucht kan belemmeren. Alleen de allerlichtste, zachtste aanrakingen mogen indien nodig worden gebruikt om een gewonde vogel te helpen. Veren mogen nooit worden uitgeplukt, anders kunnen de zenuwen van de vogel ernstig worden beschadigd.
• Schone vogelvoeders zijn essentieel omdat vogels misschien niet proeven als het voedsel begint te bederven en gevaarlijk kan zijn. Gooi ook altijd vogelzaad of ander voedsel weg dat tekenen van bederf vertoont, zoals schimmel of een andere schimmel.
• Het kiezen van aromatische planten voor landschapsarchitectuur zal geen vogels aantrekken. Plan in plaats daarvan vogelvriendelijke landschapsarchitectuur met planten die ook dienst doen als voedselbronnen en veilige schuilplaatsen. Veel topnectarbloemen voor bijvoorbeeld kolibries hebben de minste geur.

Vogels hebben ongelooflijke zintuigen en begrijpen hoe ze hun vijf zintuigen gebruiken, is een belangrijke stap om vogels te helpen overleven en ervan te genieten op elk niveau van vogels kijken.